‘Statutair of titulair? De bestuurskameleon?!’

Een persoon kan zichzelf aan je voorstellen als een bestuurder van een vennootschap. In de dagelijkse praktijk wordt er vrijwel geen aandacht besteed aan de vraag of de bestuurder statutair of titulair bestuurder is. Tussen deze twee termen bestaat echter een wezenlijk verschil. Hoe zat het ook alweer? Wat zijn die verschillen en is dit altijd direct duidelijk? Kun je in alle gevallen het één of het ander uitsluiten? Het antwoord op deze vragen vind je in deze blog.

De meeste bestuurders van een vennootschap worden op een van de volgende manieren bestuurder van een vennootschap:
- benoeming bij de oprichting van de vennootschap via de akte van oprichting/statuten, of;
- door een daartoe strekkend besluit van de aandeelhouders.

Indien een bestuurder op één van de hiervoor genoemde wijze in functie is, is er sprake van een statutair bestuurder. Er zijn echter ook bestuurders die in loondienst werkzaam zijn en de functie van directeur/bestuurder uitoefenen. In dat geval spreken wij van een titulair bestuurder. Een titulair bestuurder hoeft niet te worden ingeschreven in het Handelsregister van de KvK.

Overzichtelijk én simpel, toch? Helaas. Een statutair bestuurder kan namelijk ook een dienstverband met de vennootschap hebben. In dat geval kan er al snel verwarring ontstaan over de hoedanigheid van de bestuurder. Dit onderscheid kan soms een wereld van verschil maken! Denk bijvoorbeeld aan het ontslag van een bestuurder.

Op grond van de wet hebben de aandeelhouders namelijk niet alleen de bevoegdheid om een bestuurder te benoemen, maar ook om een bestuurder te ontslaan. Sterker nog, indien een bestuurder door middel van een aandeelhoudersbesluit is benoemd, dient deze ook door middel van een aandeelhoudersbesluit te worden ontslagen. Indien de bestuurder ‘slechts’ werknemer is, dan geldt het reguliere arbeidsrecht. Ook dit zal logisch klinken, maar wat gebeurt er als het niet meer te achterhalen is of een bestuurder is benoemd (dit komt voor)? Of indien het door de inhoud van een met de bestuurder gesloten overeenkomst niet duidelijk is of de bestuurder nu statutair of titulair is? In deze gevallen zou je kunnen terugvallen op de stelregel: ‘geen benoemingsbesluit = niet statutair’. Die regel gaat, zo blijkt, niet in alle gevallen zonder meer op. De rechtbank Overijssel heeft zich (onder andere) over deze vraag uitgelaten.

De rechtbank diende een oordeel te vellen in een ontslagzaak van een bestuurder van een vennootschap. De bestuurder vorderde – kort samengevat - doorbetaling van zijn loon en wedertewerkstelling op basis van zijn arbeidsovereenkomst. Hij stelde op basis daarvan de functie van (titulair) directeur uit te oefenen. De kernvraag was in dit geval of de bestuurder ‘titulair’ of ‘statutair’ bestuurder was. Het stond in deze zaak vast dat er geen sprake was van een benoemingsbesluit van de aandeelhouders. Desalniettemin was er een managementovereenkomst gesloten met de persoonlijke holding van de bestuurder op basis waarvan hij werkzaamheden als statutair bestuurder zou gaan verrichten. Daarnaast bleek dat de bestuurder in het Handelsregister van de KvK als statutair bestuurder was ingeschreven. Er was weliswaar sprake van een arbeidsovereenkomst tussen de vennootschap en de bestuurder, maar die was door hem zowel namens zichzelf als namens de vennootschap ondertekend. Een voor de vaststelling van zijn beloning benodigd goedkeuringsbesluit van de aandeelhouders ontbrak. Om deze redenen oordeelde de rechtbank dat de bestuurder in kwestie dient te worden aangemerkt als een statutair bestuurder. De verzoeken van de bestuurder werden om die reden afgewezen.

Hieruit blijkt dat ook in gevallen waarin er geen sprake is van een besluit van de aandeelhouders tot benoeming van een statutair bestuurder, toch kan komen vast te staan dat een bestuurder als statutair bestuurder dient te worden aangemerkt. Dit kan verstrekkende gevolgen hebben, bijvoorbeeld in geval van ontslag van een bestuurder.

Laat u in geval van twijfel dus goed adviseren, alvorens besluiten te nemen of handelingen te verrichten. Oók indien u als bestuurder gaat optreden of u een bestuurder wenst te benoemen!

Meer weten? Neem contact op met Vincent Veldhuis.

Altijd op de hoogte blijven? Volg ons op Linkedin!