Thuiswerken, ziekte en werktijdverkorting bij het coronavirus: arbeidsrechtelijke aspecten
Welke rechten en plichten heb je als werknemer in de huidige situatie rondom het coronavirus (COVID-19) en wat kun je als werkgever doen? In deze blog vindt u een aantal belangrijke punten over dit onderwerp en antwoord op veelgestelde vragen.
De huidige maatregelen van Rijksoverheid zijn van grote impact op het bedrijfsleven. Veel ondernemingen krijgen te maken met het probleem dat er tijdelijk minder werk is. De werkgever kan zijn werknemers niet verplichten om vakantiedagen op te nemen om deze reden. Tevens is het beëindigen van de arbeidsovereenkomst niet zonder meer mogelijk. De gewone regels voor een bedrijfseconomisch ontslag zullen in acht moeten worden genomen. Voor een ontslag is een redelijke grond nodig en dient herplaatsing in een andere functie niet mogelijk te zijn.
Maatregelen
De werkgever is verplicht zorg te dragen voor een veilige werkplek voor zijn werknemers. Gelet op de snelle verspreiding van het coronavirus, zullen werkgevers in dit kader dan ook veelal (extra) hygiënemaatregelen nemen. Daarnaast is het belangrijk om de werknemers in te lichten over de risico’s van het virus en het beleid dat in het bedrijf geldt. In principe is een werkgever vrij in het bepalen van de plaats waar de werkzaamheden verricht moeten worden. Echter heeft Rijksoverheid geadviseerd om zoveel mogelijk thuis te werken. Indien de mogelijkheid daartoe bestaat, zal de werkgever dan ook zoveel mogelijk gehoor moeten geven aan dit advies. Mocht dit in het bedrijf niet het beleid zijn en wenst de werknemer toch thuis te werken, dan zullen hierover in overleg met de werkgever afspraken moeten worden gemaakt. Voor cruciale beroepen die de samenleving draaiende moeten houden, gelden andere regels.
Werktijdverkorting
Een regeling die mogelijk uitkomst kan bieden in de situatie dat er minder werk voorhanden is, is de zogeheten werktijdverkorting. U kunt als werkgever een vergunning voor werktijdverkorting aanvragen bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Voorwaarden zijn dat uw onderneming door een bijzondere situatie is getroffen en er sprake is van 20% minder werk voor een periode van minimaal 2 tot maximaal 24 weken. Ten aanzien van oproep- en uitzendkrachten wordt geen vergunning voor werktijdverkorting verleend. Voorheen moest de werkgever, na goedkeuring van de aanvraag tot werktijdverkorting, gewoon het loon doorbetalen en zou het UWV achteraf de niet-gewerkte uren tijdens de vergunningsperiode vergoeden. De vergoeding bestond uit een tijdelijke WW-uitkering. Per 1 januari 2020 is de Regeling onwerkbaar weeringevoerd. Volgens het vijfde artikel uit deze Regeling vervalt de loondoorbetalingsverplichting van de werkgever indien toestemming tot werktijdverkorting is verleend. De werkgever hoeft het loon, voor de periode dat de werktijd is verkort, dus niet door te betalen. Werknemers vallen voor dit gedeelte terug op de WW-uitkering.
Loondoorbetaling bij ziekte
Indien een werknemer besmet is met het coronavirus, gelden de gewone regels voor loondoorbetaling bij ziekte. Het recht op loon blijft bestaan, ook in het geval waarin de werknemer uit voorzorg verplicht in quarantaine verblijft. Volgens de regels van de Algemene verordening persoonsgegevens (AVG) mag de werkgever enkel registeren dat een werknemer ziek is en hoeft niet aan collega’s bekend te worden gemaakt dat iemand besmet is geraakt.
Voor vragen op dit gebied kunt u natuurlijk altijd contact opnemen met een van onze arbeidsrecht deskundigen.
Merel Brokx
Juridisch medewerker
Altijd op de hoogte blijven? Volg ons op Linkedin!